Esparset(-de-Boutigny)
Hedysarum boutignyanum
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Sainfoin de Boutigny, Hédysarum de Boutigny.
Descripcioun :L'esparset-de-Boutigny trachis dins lis esboudèu de mountagno mejano e de cop que i'a mai aut. Es un grand esparset emé de flour blanco (de cop que i'a lavado d'un pau de rose) e sènso péu. La planto, endemico dis Aup dóu miejour, es aparado.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 10 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Tepiero roucaiouso
- Marlo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Hedysarum boutignyanum (A.Camus) Alleiz., 1928
(= Hedysarum hedysaroides subsp. boutignyanum (A.Camus) Jauzein, 2010 )
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753